Περδίκκας

I

(περίπου 365 π.Χ. – 321 π.Χ.). Μακεδόνας στρατηγός. Από ηγεμονική οικογένεια, τέθηκε στην υπηρεσία του βασιλιά Φίλιππου B΄ και κατόπιν του Αλέξανδρου, ο οποίος του εμπιστεύτηκε τη διοίκηση μιας φάλαγγας. Το 335 τραυματίστηκε σοβαρά κατά την άλωση των Θηβών. Έλαβε μέρος ως «ταξίαρχος» στην ασιατική εκστρατεία του Αλέξανδρου και από το 330 π.Χ. ως «σωματοφύλαξ». Ο Αλέξανδρος, πεθαίνοντας, εμπιστεύτηκε σ’ αυτόν το βασιλικό δακτυλίδι του, σύμβολο της ανώτατης εξουσίας. Πράγματι, ο Π. πήρε μετά το θάνατο του Αλέξανδρου (323 π.Χ.) τον τίτλο του χιλίαρχου (πρωθυπουργού) και ανέλαβε τη ρύθμιση των υποθέσεων του κράτους. Κατάστειλε την επανάσταση των Ελλήνων μισθοφόρων της Βακτριανής και υπόταξε την Καππαδοκία (322 π.Χ.). Ο Π. υποστήριξε την ιδέα ότι έπρεπε να διατηρηθεί η ενότητα της αυτοκρατορίας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, κάτω από την απόλυτη, βέβαια, εξουσία του ίδιου. Ο Αντίπατρος όμως και ο Κρατερός, ανησυχώντας για την ολοένα αυξανόμενη δύναμη του Π., συνασπίστηκαν εναντίον του μαζί με το Λυσίμαχο της Θράκης και τον Πτολεμαίο της Αιγύπτου. Αφού άφησε στον Ευμένη, τον μοναδικό από τους Μακεδόνες στρατηγούς που είχε παραμείνει πιστός σ’ αυτόν, την υπεράσπιση της Ασίας, ο Π. προσέβαλε την Αίγυπτο. Αλλά η εκστρατεία του απέτυχε στη διάβαση του Νείλου και ο Π. δολοφονήθηκε από τους αξιωματικούς του (Μάιος-Ιούνιος 321).

II

Μεγάλος ορεινός οικισμός (κάτ., υψόμ. 595 μ.), στην πρώην επαρχία Εορδαίας του νομού Κοζάνης. Είναι έδρα της ομώνυμης κοινότητας (31 τ. χλμ., κάτ.).

III

Όνομα τριών βασιλιάδων της Μακεδονίας.

1. Π. A΄ (α΄ μισό του 7ου αι. π.Χ.). Ιδρυτής του μακεδόνικου βασιλικού οίκου. Κατά την παράδοση ο Π. είχε έρθει στη Μακεδονία από το Άργος και ήταν απόγονος του ηρακλείδη Τημένου.

2. Π. B΄ (πέθανε το 419 π.Χ.). Γιος του Αλέξανδρου A΄ του Φιλέλληνα. Mετά τον θάνατο του πατέρα του (περίπου 450), αφού απαλλάχτηκε από τους αδελφούς του Αλκέττα και Φίλιππο, με τους οποίους συμβασίλευσε αρχικά, απέμεινε μοναδικός ηγεμόνας της Μακεδονίας. Ο Π. ήρθε σε σύγκρουση με την Αθήνα, συμμάχησε με τη Σπάρτη και ευνόησε την αποστασία των πόλεων της Χαλκιδικής από την Αθηναϊκή Συμμαχία· οι Αθηναίοι υποκίνησαν τότε εναντίον του την εξέγερση της Λυγκηστίδας και κατέλαβαν για ένα χρόνο το λιμάνι του Θέρμη. Ο Π. όμως αντιμετώπισε με μεγάλη επιδεξιότητα την κατάσταση: απέκρουσε (429) μια εισβολή των Οδρυσών, και, συμμαχώντας με το Σπαρτιάτη Βρασίδα, υπέταξε τη Λυγκηστίδα (425). Πεθαίνοντας, άφησε στο γιο του Αρχέλαο ένα ισχυρό βασίλειο.

3. Π. Γ΄. Γιος του Αμύντα Γ΄, ανέβηκε στο θρόνο το 365 π.Χ. Ένας μαθητής του Πλάτωνα, ο Ευφραίος, ήταν σύμβουλός του για την αναδιοργάνωση του βασιλείου του. Σκοτώθηκε το 359, σε μια εκστρατεία εναντίον των Ιλλυριών, αφήνοντας ως διάδοχο τον αδελφό του Φίλιππο B΄.